Bài cuối: Sử dụng hiệu quả các nguồn lực hỗ trợ phát triển kinh tế

Tỷ lệ tái nghèo, phát sinh hộ nghèo mới còn cao

Những năm qua, công tác giảm nghèo bền vững trên địa bàn huyện Minh Hóa luôn nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành. Quá trình thực hiện đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo phù hợp với từng địa phương. Từ đó, đời sống của nhân dân trong toàn huyện ngày càng được nâng lên… Mặc dù có nhiều nỗ lực, song so với toàn tỉnh Quảng Bình, tỷ lệ nghèo đa chiều ở Minh Hóa còn cao (26,85%), kết quả giảm nghèo chưa đạt kế hoạch đề ra. Số hộ nghèo, hộ cận nghèo tái nghèo và phát sinh mới còn cao, tính bền vững trong giảm nghèo còn thấp.

Qua rà soát cho thấy, việc triển khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập cho các hộ nghèo vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hiệu quả thấp. Nguồn lực hỗ trợ từ các Chương trình MTQG triển khai chậm do vướng mắc về văn bản hướng dẫn thực hiện, chưa kích thích được sự tham gia của người dân trong sản xuất, phát triển kinh tế hộ gia đình. Tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo mới giai đoạn 2022 - 2025 vẫn còn ở mức cao so với mặt bằng chung toàn tỉnh, nhất là vùng đồng bào DTTS.

Bên cạnh đó, công tác giải quyết việc làm hiệu quả chưa cao; nguồn lao động dồi dào nhưng tỷ lệ lao động có việc làm còn ít, nhất là đối với đối tượng được đào tạo chính quy (cao đẳng, đại học); số lao động đi làm việc ở nước ngoài chưa tương xứng với tiềm năng… Chưa kể, thiên tai, thời tiết diễn biến khó lường đã gây thiệt hại rất lớn tới các công trình phúc lợi như đường giao thông, công trình thủy lợi, nhà ở, hoa màu, gia súc, gia cầm, đất canh tác và tài sản của nhân dân; một số hộ nghèo, cận nghèo còn trông chờ, ỷ lại chưa quyết tâm vươn lên thoát nghèo.

Ở một khía cạnh khác, do trình độ dân trí còn hạn chế, phong tục tập quán còn lạc hậu nên nhận thức của một bộ phận người dân nơi đây về Chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững còn rất hạn chế… Từ góc độ địa phương, đại diện lãnh đạo UBND xã Trọng Hóa chia sẻ: bà con dân tộc ở đây quen với tập tục thả rông trâu bò, gùi sắn về cho lợn ăn. Vì vậy, cán bộ địa phương đã rất khó khăn trong việc hướng dẫn bà con làm kinh tế thoát nghèo theo mô hình chuồng trại nuôi nhốt tập trung bảo đảm vệ sinh, phòng chống dịch bệnh.

Khơi dậy ý chí chủ động, vươn lên của người nghèo

Từ những hạn chế, nguyên nhân trên cho thấy, để hoàn thành mục tiêu trong năm 2024 tỷ lệ hộ nghèo giảm 3,01%; tỷ lệ hộ cận nghèo giảm 2,80%; 100% xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào DTTS và miền núi được hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, liên kết vùng, phục vụ dân sinh... đến năm 2025, giải quyết việc làm cho 5.785 lao động; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 45%; bảo đảm 100% người nghèo, người DTTS đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn được cấp thẻ BHYT… huyện Minh Hóa cần triển khai các giải pháp giảm nghèo thiết thực, hiệu quả hơn nữa.

Cụ thể, tiếp tục đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền mục tiêu giảm nghèo sâu rộng đến các cấp, các ngành, mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là người nghèo nhằm thay đổi nhận thức trong giảm nghèo, khơi dậy ý chí chủ động, vươn lên của người nghèo, sử dụng hiệu quả nguồn lực hỗ trợ của nhà nước, cộng đồng để vươn lên thoát nghèo bền vững, làm giàu chính đáng… Đồng thời, tranh thủ các nguồn vốn từ kêu gọi, vận động doanh nghiệp và vốn đối ứng, tham gia đóng góp của người dân, đối tượng thụ hưởng để tập trung nguồn lực hỗ trợ phát triển sản xuất, tạo việc làm, phát triển kinh tế cho người nghèo; hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản để giúp họ thoát nghèo bền vững; chú trọng hỗ trợ vốn vay phát triển sản xuất, đa dạng nguồn vốn tín dụng cho hộ nghèo, tạo điều kiện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo tiếp cận nguồn vốn vay, các chương trình, dự án để phát triển sản xuất; hướng dẫn hộ nghèo có kế hoạch sử dụng vốn vay hiệu quả…

Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Bắc Việt cho biết, ngoài huy động tối đa và tập trung nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia gắn với công tác giảm nghèo, khai thác hiệu quả các tiềm năng thế mạnh nhằm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng bền vững về kinh tế - xã hội… huyện sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác giảm nghèo bền vững; nâng cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành, đặc biệt là hệ thống chính trị ở cơ sở đối với công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và giảm nghèo bền vững. Đồng thời, ưu tiên thực hiện đồng bộ các dự án, chính sách trên địa bàn các thôn, xã đặc biệt khó khăn, các xã phấn đấu về đích nông thôn mới giai đoạn 2023 -  2025, góp phần tăng thu nhập của người lao động, của hộ nghèo; tạo môi trường, điều kiện thuận lợi nhất để người nghèo tham gia sản xuất, phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.

Bên cạnh đó, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tốc độ phát triển kinh tế khu vực phi nông nghiệp, tạo thêm làm việc mới, tăng thu nhập; tăng cường đào tạo nghề bằng nhiều hình thức, gắn công tác đào tạo nghề với giải quyết việc làm, đẩy mạnh hoạt động giới thiệu việc làm nhằm tạo điều kiện cho người lao động sau đào tạo tìm được việc làm; mặt khác, khuyến khích người dân mạnh dạn đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng...